Als sinte Medardus regen zendt

Januari

Als de dagen beginnen tc lengen, zal de winter meer koude brengen.

January werm, dat God zich onzer erberm!

Wast het gras wel in Januare, en wast maar slecht den heelen jare.

Nevel in Januari ontstaan, brengt een natte lente ons aan.

In Januaar veel regen, weinig sneê, doet bergen, dalen en boomen wee.

Februari
Is Februari zachte, de lente brenget vorst by nachte.

De Noorderwind op ’t ende Januare spreekt van ‘nen overvloedigen jare; ligt hij in Februari stille, dan komt hij zeker in Aprille.

Lichtmis klaar en helle, zoo is den boer ‘nen arme gezelle; Lichtmis duister en donker, zoo is den boer ‘ne jonker.

Lichtmis helderen klaar, is voor ’tvlas een kostelik jaar.

Lichtmis in groen kleed, Paaschen wit besneed. ’t Fransche luidt : Noël au perron, | Paques au tison.

Sinte Dorothee brengt den meesten sneeuwe meê.

Sinte Matthijs, breeket ijs, vind- ie er geen, hij maakt er meteen.

Maakt Februaar een brugge sterk en straf, Meert die breekt ze’ weder af.

Maart

Meerte droog, April nat, geeft veel koren in het vat.

Een inhoudende Meert, is geld weerd. Dat is: Een Maart met vorst, die den grond van schadelijke gewassen en insecten zuivert, en ’t koren in zijne groeikracht stuit, of inhoudt.

Meertsche sneê doet aan de akkervruchten wee.

Zuiverend, en bezonder vruchtbaar is in Meerte de donder.

Dondert het in de maand van Meert, In Meie dekt de sneeuwe de eerd.

Meertschen regen, schenkt zegen.

Meert met bloemen, zomer zonder dauwe , brengen ons op ’t ende in ’t nauwe.

Meertsche wind, Aprillen-regen, wekken in Meie grooten zegen.

Drooge Meert, natte April, koele Mei vullen de schuer en den kelder bei. In. ’t Fransche luidt het; Mars venteux, Avril pluvieux, Font le May gay et gracieux.

De maand van Meert, heeft kwaad in den steert.

. Voor oude lieden heeft de Meert kwaad in zijnen steert.

Komen de Meertsche bijzen aan, let op de dronkaards: ze gaan.

April
’t Mag vroeg of laat zijn, April wil kwaad zijn.

De heeren en de Aprillen bedriegen, dien ze willen.

Aprilles heldere maneschijn zal den bloeseme schaadlik zijn.

April, zet het koren gelijk hij wil.

Een droogen April, dat en is niet der boeren wil, maar Aprilsche regen, daar is hun veel aan gelegen. ’t Engelsch zegt: April-showers bring May-flowers. ’t Fransche : Avril nuée, | May rosée.

Aprille warm, Mei koel en Juni nat vult den boeren schuer en vat.

Zoele Aprillenregen is een groote zegen.

Na Aprilles regendrop volgt er een drooge Juni op.

April en Mei die zijn, voorwaar, de sleutel van ’t geheele jaar.

Mei
Wanneer de Mei is koel en wak brengt hij veel koren in den zak.

Koude en nat, brengt koren in ’t vat.

Wil de Meie koele zijn, hij geeft veel hooi en goeden wijn.

Is de Meie nat, een drooge Juni volgt zijn pad.

Is de Mei een hovenier, dan is hy ook een boerken-Plezier.

Juni
Leent Noorderwind aan Juni de hand, zoo waait hij koren in ’t land.

Juni nat en koud, meest den heelen jare ellende brouwt.

Als sinte Medardus regen zendt, regent het de maand ten end.

Zorgt wel voor de kinderwiegen; sint Vitus brengt met hem de vliegen.

Vóor sinte Joannes dag geenen gerst men loven en mag.

Men vreest niet als de gerst zich strijkt:want hij den boer dan meest verrijkt.

Regent het op sint Joannes dage, ’t is voor de haselnoten een plage.

Juli
Wat Juli en August niet koken wijs beraden, dat laat September ongebraden.

Zoo als ’t weder is op der zeven-Broeders-dag, het zeven weken te blijvene plach.

Als sinte Margriet aan ’t regenen is, regent het zes weken gewis.

Hondsdagen helderen klaar beteeken een goed jaar.

Sint Jacobs regen en doet den eekelen geen goed.

Augustus

Augustus eerste weke heet en laf, veel wintersneeuw wacht ons af.

Noorderwind in Augustus opgestaan brengt standvastig weder aan.

Te sint Laureins dage, hangt de regen op der hage.

Als de zon sint Laureins en Barthel verblijdt, voorspelt zij een goeden herfstetyd.

September

’t Weer dat sint Gillis biedt, en eindigt voor de vier weken niet.

Met Maria’s geboort, trekken de zwaluwen voort.

October

Hangen nog aan de boomen blaên, ’t duidt een strengen winter aan.

Warme Octoberdagen, Februaryvlagen.

Veel vorst en sneeuw in October spelt klare sterken koude in Januare.

Op sinten Galle blijft de koe in den stalle.

November

’t Nazomerken van Allerheiligen en kan voor den winter niet beveiligen. (De nazomer, of S. Michielszomer.)

Sinte Marlijn | vuer en warme wijn!

De misse van sinte Merten brengt ons den winter dikwils herte.

December
Al wat komt vóor Nieuwjaarsdag en is geenen Winter-afslag.

December koud, en in sneeuwgewaad, een jaar vol vruchtbaarbeid verraadt.

Kersnacht in ’t groenekleed | Paaschen witbesneêd. De vlaamsche oude spreuk luidt: Eene groene kersmis maakt eenen witten Paaschen, …als’t groene der weide nog niet verdord en is, verwachte men nog sneeuw te Paaschen.

.

Priester Van Doyse in ‘Volksalmanak voor 1853’