De geschiedenis van Passendale volgens de nagelaten geschriften van meester Gabriel Versavel.
Meer dan 100 jaar geleden bestond de verlichting uit olielampen (lanten genoemd). Eens de petrol uitgevonden, werden de olielampen, na veel tegenwerking van de olieslagers op de gemeente, door petrollampen vervangen.
Emiel Christiaen en Lescouwier (Bikschote?), twee onverpoosde zoekers, brachten in deze werkwijze een hele ommekeer door het vervaardigen van de microfoon (telefoon met kast, voorzien van een trechter waardoor men spreekt).
Een van de eerste gemeentehuizen stond waar het marktplein nu gelegen is. Het was een herberg en tevens brouwerij. In 1795-1796 werd het herbouwd, veel groter en schoner. Het werd tevens het vredegrecht.
Op de kaart van de Oostenrijkse wegen in West-Vlaanderen staat Passendale niet vermeld dat het toen al geplaveide wegen bezit voor de 18de eeuw. Volgens Jozef Maes in zijn ‘Beselaarse Toponymie’, zou de Provinciebaan Torhout-Wervik slechts aangelegd geweest zijn in 1826. Volgens R. Haelewijn zouden volgende wegen met straatstenen aangelegd zijn:
Uit de geschiedenis van Passendale: wat voorafging… Rond de jaren 1600 waren Boudewijn de Camacker, […]
Het was alweer een tijdperk waarin ons land het toneel werd van bloedige onlusten en rampen. Denken we maar eens aan de geuzen en de beeldenstormers. Uit de geschiedenis van de omliggende gemeenten weten we dat onze streek geteisterd werd door de beeldenstormers.
Na zekere tijd kwam Maximiliaan 88, zoon van Frederik III aan het hoofd van ons graafschap Vlaanderen. Maximiliaan kon niet overweg met de oproerlingen. Vandaar bezttingen, boetes, leveringen, kortom al de nadelige gevolgen van een bezetting. Door deze onmenselijke straffen, zoals halsrechting, het heffen van nieuwe belastingen, de waardevermindering van het geld, werd hij door het Vlaamse volk verwnest, vervloekt en gehaat.
Op 6 mei 1124 schenkt de graaf Karel aan de kanunniken te Ieper een deel van de tienden van ‘la terre des porcs’ en op 23 maart 1138 bekrachtigt Innocentius II de rechten van de Ieperse kerken en de verscheidene gronden o,a. te Passendale
Heerlijkheden – lenen Heel het leenroerig tijdvak berustte vooral op grondgebied en onderworpenheid van bepaalde personen tegenover hun meesters van wie ze de grond in leen kregen. De grote leenheer was de koning van Frankrijk. De graaf van Vlaanderen was zijn leenman. Hij verdeelde zijn grondbezit in heerlijkheden die op hun beurt in nog kleinere lenen verdeeld werden. Deze verdeling werd beschouwd als een soort beloning voor bewezen diensten.
De Vlamingen werden direct aan drie zijden omsingeld. De legerbenden van de ruwaard liepen op elkaar, vluchtten zonder het gevecht van man op man af te wachten. Ze liepen ongeordend in alle mogelijke richtingen om toch maar een volledige omsingeling te voorkomen. Op minder dan één uur was de helft van het leger gedood. Enkele duizenden mannen konden vluchten richting Kaaiaard.
Vanuit hun haast ondoordringbare schuilplaatsen drongen de Morinen en de Menapiërs het legerkamp van de Romeinen te Roeselare binnen. Een plotse aanval bij de Nerviërs in het jaar -57 was geslaagd, maar Julius Caesar, de beroemde veldheer, had de tactiek van de inwoners door en in een minimum van tijd stond zijn leger (ongeveer 80.000 man) slagvaardig. Ondanks de heldenmoed van de streekbewoners moesten ze terugtrekken tot in de bossen en van daar verder.
In de bib van de Zonnebeekse heemkring stoot ik op een ringmap barstensvol geschiedenis van Passendale. Allemaal het werk van meester Gabriel Versavel. Een golf van respect overspoelt mijn gedachten als ik die massa aan geschreven en getypte resultaten van meester Versavels research besnuffel en betast. Eigenlijk verdient zijn werk gelezen te worden door het publiek van mijn kronieken van de Westhoek. Vandaar mijn beslissing om af en toe eens een deel van zijn werk op mijn website te plaatsen.