Donderdag 4 augustus 1588. Zowat een uur voor het luiden van de poortklok krijgt Ieper ongewenst bezoek. Ditmaal geen dikke nek maar wel degelijk een bende Oostendenaars die er alleen maar op uit zijn om geweld en verderf te stichten. Ze worden aangevoerd door hun kapitein Jan Dongelyken. De heerschappen hebben al een hele tijd geleden Oostende achter zich gelaten en schuimen nu al weken de Westhoek af terwijl ze aan één stuk door roven en moorden. En nu hangen deze dertien moordenaars hier rond in onze eigen omgeving.
Bij Hoge Zieken vallen ze enkele arme houthakkers aan en nemen die gevangen. Bij valavond stommelen ze plots binnen bij Wullent, de pachter van Jan van Komen, op zijn goed bij Hoge Zieken en niet ver van de versterking. De geuzen kidnappen er twee Spaanse wachters samen met een jongeling die zich bij hen ophoudt. De hoeve van Wullent wordt helemaal beroofd en ondertussen hebben de Oostendenaars hun gijzelaars allemaal als worsten vastgebonden. In huis stelen ze al de etenswaren, daarna komen ze terug naar buiten waar ze al de houthakkers liquideren.
Arme, brave landlieden uit onze eigen streek die ik hier in Ieper vaak tegen het lijf loop omdat ze hier hun woningen hebben. Sint-Pieternaars om precies te zijn. De misdadigers snijden hen de kelen over met hun eigen handmessen. Enkele houthakkers worden van achteraan met hun mes aangepakt zodat ze haast onthoofd worden. Bezemmaker Wilfred De Zwarte, een oude arme vent die wat afgelegen woont, beleeft de nachtmerrie van dichtbij. Hij ziet met zijn eigen ogen hoe de negen houthakkers en de Spaanse jongeling zomaar afgemaakt worden en hoe die van Oostende hun lijken in een nabijgelegen wal dumpen. Allemaal in hun werkersplunjes waarmee ze een uur geleden nog aan het werk waren.
Dongelyken laat de oude Wilfred expres lopen om ons op stang te komen jagen. De volgende dag gaan de poppen aan het dansen. De schildwacht die de parochie van Sint-Jan controleert verneemt wat er zich haast voor zijn voeten heeft afgespeeld en loopt naar zijn majoor in het leger om hem hierover te informeren. Een peloton Italianen krijgt onmiddellijk de opdracht om op zoek te gaan naar de moordenaars. Wilfred De Zwarte heeft ondertussen al zijn verhaal gedaan in Ieper-stad en beweert dat het wel degelijk crapuul is uit Oostende.
Aan de kerk slaan de klokken op hol, een vendel Spanjaarden wil absoluut de daders zoeken hier in Ieper, maar ter plekke is natuurlijk niets te vinden. Met heel veel soldaten start nu een massale drijfjacht door de bossen in de omgeving. Later op de dag vinden ze rond de kerk van Hollebeke nog de lijken van vier mannen. In verregaande staat van ontbinding, hun stank is niet te harden. De dode martelaars worden met twee wagens opgehaald. Ze verloren spijtig genoeg hun lijven door toedoen van deze wrede tirannen.
Mannen die geen rekening houden met God of zijn gebod, ze vrezen de duivel niet, laat staan hun eigen dood. Ze beschikken duidelijk niet over enig medelijden of erbarmen, bezitten geen menselijkheid maar beestige wreedheid, een bovennatuurlijke drang om hun naasten te vermoorden. De doden arriveren ondertussen al op de markt van Ieper waar ze afgeladen en binnengebracht worden in de tuin van het kasselrijhuis. Veel poorters gaan er naartoe om de lijken met bedroefde ogen te bezichtigen. Ik pas liever voor dergelijk apocalyptisch zicht.
Echt pijnlijk wordt het pas als hun namen bekend geraken, allemaal harde werkers met vrouwen en een grote last van kinderen. Na de lijkschouwing worden ze elk apart getransporteerd naar hun respectieve parochies waar ze begraven worden. Later op de dag komt nog een moordgeval aan de oppervlakte. Dit keer hebben enkele schildwachten alweer lijken ontdekt in de parochie van Staden, nota bene in de dreef van mijnheer van Staden zelf!
Dit is een fragment uit Boek 8 van De Kronieken van de Westhoek
