Het wintervuur werd voor de eerste keer ontstoken, de arbeiders begonnen te werken bij kaarslicht. De artiesten en de ambachtslieden die zich in hun gilden groepeerden aten hun gezamenlijk avondmaal onder het welwillend oog van hun patrones. De ‘lichtgans’ speelde er zijn verplichte rol. In de buurt van Gent en Brussel bakten de mensen Sint-Maartenswafels of -koeken. In het land van Waas wordt anno 1844 het ‘wintervuur’ of het ‘Sint-Maartensvuur’ nog altijd ontstoken.
Het rijk van de hemelse goden heeft opgehouden met bestaan, de mensen zouden nu beter overeenkomen met de duistere genieën van de aarde, dat was zonder twijfel de heidense gedachte tegen welke de katholieke kerk onophoudelijk probeerde in te gaan.
In de hele Germaanse wereld wordt de dag van Sint-Maarten beschouwd als een lotdag. Eigenlijk is dat zo in al de gebieden die ooit gedomineerd werden door de Romeinen. De volgende lotdag valt op 25 november. De dag van Sinte-Katherine. Een kalf gekroond met een bloemenkrans werd opgeknoopt aan de ‘boom van de vrijheid’. Dat gebeurde in Torhout. De slagers sneden het lichaam open en toonden zijn bloedende ingewanden aan de toeschouwers.
De muziekspelers van de stad begeleidden deze bloederige heidense ceremonie die zich afspeelde in het bos van ‘Thor’. De mens was toen al een vreemd wezen! Met aan de ene kant zijn hersenen die zochten naar het zuiden, de liefde en de vrede en zijn spirituele kant terwijl de andere kant van datzelfde brein hunkerde naar het verderf van de nacht. De tegengestelde gezichten van dat oude Germaanse heidendom waar de donkere kant van de hersenen gericht was op dit soort van bloederig materialisme.
November, ook wel de ‘slachtmaand’ genoemd eindigt met een lotdag, de 30ste. December. ‘Guili’ of ‘Aira-Guili’, de ‘Wolfsmaand’, de ‘Windelmaand’ of gewoon de ‘Wintermaand’. De eerste drie weken van december zijn betekenisloos, zelfs de lotdag van 14 december is van ondergeschikt belang. Die van 21 december is dan wel van groot belang. Midwinter, de zonnewende van 24 december zorgt voor grote festiviteiten ter gelegenheid van de ‘moedernacht’.
Tussen 24 december en dertiendag (6 januari) volgen twaalf heilige nachten waarbij de oude Germanen hun ‘Joelfeesten’ vierden. ‘Guili – Joel’ klinken haast identiek. ‘De feesten van het Heilig licht’. Er werd niet overdag gevierd maar tijdens de nacht. Banketten die rijkelijk verlicht werden. Er werden enkel maaltijden verorberd die strikt gekozen waren volgens de voorschriften van de lotdagen. Tijdens deze Joeldagen werd de toekomst voor het volgend jaar duidelijk. De twaalf dagen zijn de belangrijkste lotdagen voor het jaar.
–
Uit deel 7 van ‘De Kronieken van de Westhoek’
