Korte tijd na de oorlog van 1914-1918, was Jules Willaert, kleingebruiker te Westouter, bezig met zijn bos gelegen op ‘Het Morthof’ te reunen, toen hij midden zijn werk een aarden pot bedoken met een steen uitgewroeteld.
Over een vondst te Westouter
Korte tijd na de oorlog van 1914-1918, was Jules Willaert, kleingebruiker te Westouter, bezig met zijn bos gelegen op ‘Het Morthof’ te reunen, toen hij midden zijn werk een aarden pot bedoken met een steen uitgewroeteld.
In volle haast en onbedacht …poef …..en uit de verbrijzelde pot rolden tal van ronde plaatjes, dun als papier met de grootte van een koperen sou. Zwart gelijk pek waren de beeltenissen wel bewaard; het bleek om een schat van zilvergeld te gaan.
De vondst is gevormd uit 436 stukken, waaronder drie geschroeid van de Franse koning Hendrik III, gestorven in 1589. De overige zijn Spaanse schellingen waarvan de jongste gemerkt is Phil. III, 1645. Goed te overwegen, dat geen gangbaar geld van deze tijd deel uitmaakte van de vondst en dat deze in een kort tijdsverloop geschat op dertig jaar moet vergaderd zijn geweest.
Maar dan leefden onze voorouders in volle beroering. Immers; Lodewijk XIV, de koning van Frankrijk verbrak toen verdrag na verdrag tijdens zijn oorlog met Spanje. Hij zond zijn broer Philippe van Orléans als opperbevelhebber naar Vlaanderen om dat land te overvallen dat in die tijd aan Frankrijk toebehoorde.
Zo doorliepen Spaanse en Franse legerbenden onze streek. Het volk leefde in angst en begroef zijn waardevolle zaken. In het uiterste gevaar vluchtten de landbouwers met hun vee op de kerkweg en er werden gezanten naar de legerhoofden afgevaardigd teneinde een ‘sauvegarde’ te kunnen kopen om zo van de hinder en de roof gespaard te blijven. In één woord: de streek stond in rep en roer.
Uiteindelijk stonden de legers in slagorde aan de voet van de Casselberg en brak er een gevecht los. De Spanjaarden werden verpletterd en sloegen op de vlucht, de Fransen behaalden de zege.
En hedendaags tussen Zuidpeene en Noordpeene, aan de oever van de Peene die wat verder de ‘Ijzer’ zal worden, staat een marmeren plaat met het Latijns opschrift waarvan hier de vertaling:
‘Op 11 april 1677 is hier een beslissende slag geleverd’. Geen één woord meer staat er geschreven. Dit is de hulde aan Philippe van Orléans, maar tevens een herinnering van de gapende afscheuring van het zuiden van onze streek, in de middeleeuwen de graanzolder van Brugge en Gent, om later Frans-Vlaanderen te worden.
Hetgeen voor iedere Belgische Vlaming die het hart op de echte plaats voelt kloppen een verse wonde blijft.
Waardeloos door de geldafkopers bekeken, is deze vondst nu in het bezit van de ondergetekende die haar geschiedkundige waarde wel weet in te schatten.
–
Veerarts Adriaen, in ‘Het Wekelijks Nieuws’ van 14 januari 1950 – www.historischekranten.be –
