Een accident in de partij

Om onze wonderbaarlijke balsem te maken moet men nemen als volgt:

° een halve pint olijfolie (ook gezeid Boom-olie) (125cl)
° een once (28 gram)
° een once rode selderhout fijn gestampt of gemalen. (selderij)
° een once gele was
° een once petroleum (peter-olie)
° een once lavendelolie (spyk-olie)
° een helft van een half upperken rozenwater
° een half vierendeel Venetiaanse terpentijn (een harsachtige vloeistof uit larikshout)

Eerst neemt men een nieuwe aarden steelpan die men nat houdt met drie pint nat. Doe daar dan de olijfolie in met de in stukken gebroken was. Zet dat op het vuur om te smelten. Ondertussen giet men het rozenwater in een schotel, voeg daar de terpentijn bij en roer zolang met een mes tot de terpentijn wit is. Als de olijfolie en de was gesmolten zijn voeg daar dan in de steertpan het selderhout, de petroleum en de lavendelolie aan toe. En dan het mengsel van rozenwater/terpentijn. Laat het geheel ongeveer een uur samen koken. Men kan zien als het klaar is als het niet meer opkomt en het schuim verdwenen is. Daarna moet het door een linnen doek geperst worden. Nota: terwijl het kookt op het vuur moet men voortdurend roeren zodat het niet kan overlopen.

Korte aanwijzing van de zonderlinge kracht, deugd en eigenschappen van deze wonderbaarlijke balsem ofwel ‘Unguentum mirabile’ die meer geneest op één dag dan de andere zalven na twee, drie jaren.

Eerst en vooral versterkt de balsem het hoofd en de ‘complexie’ van de mensen, vanwege zijn edele reuk. Het verdrijft de zwijmelingen van pijn in het hoofd. Daarmee ’s avonds en ’s morgens het hoofd bestrijkende waar het meest pijn doet. Daarbij eveneens een beetje strijken in de neusgaten zodat de geur goed kan optrekken in het hoofd. Deze balsem doet de pezen en de zenuwen van het hoofd ontsluiten en versterkt het menselijk gehoor. Neem wat schaapswol en maak het vet met balsem. Steek dat in uw oor en dat op korte tijd zorgen voor een verlichting van de pijn.

Voor de tandpijn bestrijkt men kaak of kin, waar ge pijn hebt met de balsem, het zal u op staande voet verlichting geven en de pijn op korte tijd verdrijven. De zalf is zeer goed voor oude en jonge lieden die grote pijnen en steken hebben in de leden, aan de borst of de maag, hetzij koude humeuren in armen, benen of andere plaatsen van het lichaam. Met deze balsem bestreken zal zal het vlug genezen.

Als de zenuwen of vleesaderen een obstructie krijgen en ook voor wie de hand vergrepen of een voet, vinger of hand verstuikte, maar ook bij stijfheid, gezwollenheid, het ruggebeen verrekt hebben en er enkele druppels bloed tussen de gewrichten gekomen zijn, dan kan men elke ochtend en avond de slechte plekken bestrijken met deze balsem die heelt en geneest. In zulke gevallen is het ook goed om een plaaster van bruine zalf te leggen.

Deze balsem verdrijft alle jeuksel, haarwormen, rudigheid, schorsheid en kwaadzeer van de hoofden. Vrouwen die zwerende borsten hebben, of gebroken of gekloofde tepels, die strijze ze twee keer daags in. De zalf houdt de zeren rein en heelt uit de grond op.

Ze is ook goed voor mensen die gevallen zijn, of van een paard geslagen of getroffen door een steen en dat de huid van buiten zwart is, geronnen bloed tussen vel en vlees, ook mogelijk van het verheffen of zware arbeid. Die strijk je twee maal daags in en de pijn zal snel hersteld zijn.

Deze balsem is ook goed, gestreken op de navel van de buik en in het hangen van de buik voor de kolieken, voor de wormen die daar in vergaan, en voor harde dikke buiken. Hetrgeen dikwijls gebeurt aan jonge kinderen. Met deze balsem bestreken zijnde zal de pijn verminderen. De zalf heelt alle verse wonden. Een kind dat een buil heeft zal men twee keer bestrijken en het is genezen.

Als men een slag of stoot in het oog gekregen heeft en er gevaar is van het oog te verliezen, neem dan een raap, schraap die met een mes zo fijn als mogelijk is, doe die in een staartpannetjes met wat olijfolie, laat dit wat wallen. Dat gedaan zijnde neem van het mengsel wat tussen twee fijne doekjes en leg dat op de ogen voor ’s nachts. En tijdens de dag gebruik je de balsem en bestrijk de ogen daarmee ’s morgens (de ogen sluitende), de schellen van onder en van boven. Idem tijdens de middag. Leg ’s avonds terug het raapsap een weinig opgewarmd en ge zult op korte tijd grote baat vinden.

Verder, al er in arm, been of andere partij van het lichaam een fleimachtig of koud gevoel van voortdurende koude, dat van die partij het vlees vergaat en heel flauw wordt, neem dan deze balsem en strijk daarmee in zover het koudegevoel strekt.

Deze balsem is ook zeer goed voor één-, twee-, drie en zelfs vierdaagse koortsen. Neem ’s avonds een grote paardenboon, drink dat in met wat wijn of brandewijn en leg een pleister van een duim vierkant van grauw papier, drie à vier keer dubbel gewonden, van deze balsem wet vet gemaakt, leg die op de pols-ader. Bij een manspersoon op de rechterarm, een vrouwspersoon op de linkerarm. Laat die leggen met een doek daarop genaaid gedurende negen dagen. Het zal met Gods hulp tot uw eerste gezondheid brengen, zoals het aan honderden en honderden mensen gedaan heeft en nog dagelijks doet.

Deze balsem is ook een soevereine remedie voor de chiarike waters, noteert waar die hun oorsprong nemen, als de waters uit het hoofd komen langs het ruggebeen, dan momet men strijken aan de hals. Als die komen van de schouders naar de handen, dan moet men strijken aan de schouders, dat is te zeggen dat men altijd maar moet strijken waar de pijnen hun oorsprong nemen.

Men doet noteren dat als iemand enige valling, stijfheid of koud humeur heeft, die zich mag bestrijken met deze balsem (maar ze mag nooit vet gebruikt worden), hij of zij zal zeer vlug genezen worden. Maar als de roos toeslaat, zo moet men de balsen achterlaten en dagelijks wei van botermelk maken en daarin een handvol pellen van vlierhout meekoken. Men legt daar dan van tijd tot tijd warme doeken op, door dit wei getrokken; als die droog zijn dan moet men ze omwisselen en door het water trekken om de brand er uit te trekken. Zo zal de roos passeren.

Als iemand zeer dikke lippen heeft, of een dikke nerus van de vorst of door andere redenen, dan neemt met wat van deze zalf en brandzalf samen gemengd. Strijk de lippen of neus daarmee in en ze zullen zeer snel genezen.

Als iemand, hetzij een man of een vrouw een accident in de partij krijgt dat die zeer komt op te zwellen zoals dat hedendaags veel gebeurt, zo neme men veel van deze balsem en evenveel brandzalf die mens samen mengt om er de partij mee te bestrijken. Waarmee ze zeer licht wordt genezen, maar als er brand in is, moet men wat Tritum deermee mengen. Idem met andere lidmaten.

Als iemand door accident een voet, hand, vinger of knie, of ander lidmaat stijf staat, hetzij met grote pijn of zonder pijn, en gezwollen is of niet, doet niet anders als eenmaal per dag met deze balsem te bestrijken, of met een plaaster van bruine zalf. Zo ook als iemand wordt getroffen met een valling van het hoofd tot de tenen toe, dat hij niet één lidmaat kan verroeren. Zoals dat gebeurd is aan een landman uit Moorsele naast Kortrijk die een valling gehad heeft in het jaar 1711, wezende gelijk een stuk hout, die niet anders gebruikt heeft dan deze balsem. Hij heeft ingenomen de grootte van twee paardenbonen met wat brandewijn en het de balsem laten strijken voor een goed vuur op alle lidmaten en plaatsen daar hij het meest pijn had. Zo heeft hij dat één keer per dag gedaan, samen met een goede paardenboon groot in te nemen. Hij heeft zijn volle gezondheid teruggekregen nadat hij lange tijd te bed gelegen had en geen hulp kon vinden.

–

‘Remedien tegen verscheide Ziekten, Wonden, Gezwellen en andere Kwalen’ uit 1802