Het hooi loopt achter de vorke

 Volksgebruiken uit de streek van Godewaarsvelde

Wij gingen ons licht opsteken bij Mej. José Regaert uit St.-Amandsberg, wiens moeder afkomstig is uit Godewaarsvelde. Zo konden wij een en ander vernemen nopens tal van volksgebruiken uit die streek, gezien haar geregelde bezoeken bij de aldaar woonachtig gebleven familieleden.

Volksgeloof

Grootvader had te Godsvelde een houtzagerij en schrijnwerkerij; de machines werden aangedreven door een windmolen boven op het dak gemonteerd (dat bedrijf lag in de Boeschepestraat)

Tijdens de oorlog 14-18 waren er Engelse soldaten gekazerneerd en door onvoorzichtigheid (sigaretten?) ontstond brand. Weldra stond het hele bedrijf in lichterlaaie, de pastoor werd erbij geroepen, hij heeft speciale gebeden gezegd wat hem een grote inspanning kostte, maar de brand stopte pal bij de aanpalende muur van het buurhuis. Kort nadien is die pastoor overleden…. De dorpelingen zagen hierin een verband met het aflezen van de brand.

Remedies.

Grootmoeder had steeds een voorraad gedroogde planten die ze steeds zelf plukte en droogde.

Lindebloesem : thee in geval van koorts.
Reine des prés : thee om de nierfunctie te stimuleren. (Zoethout werd als zoetmiddel gebruikt)
Bladeren van aalbessen

Ook had ze remedies die ze zelf vervaardigde:
Lelieblaadjes op alcohol: verzwering
Lelieblaadjes op olie: brandwonden

Bij hoest nam ze bruin inpakpapier, smolt er een vetkaarsje op, bestrooide het met geraspte muskaatnoot, legde het zo heet mogelijk op borst en rug.

Bij hoest liet ze boter bruinen, goot er kokende gesuikerde melk op (moest zo warm mogelijk gedronken worden).

Bij keelpijn werd een doek in azijn gedrenkt en om de keel gebonden. Tegen luizen: liet ze tabak trekken in rum, hiermee werd het hoofd gewassen.

Tegen winterhanden en wintervoeten bereidde ze een zalf, jammer genoeg is de samenstelling ervan onbekend gebleven alleen weet men nog dat ze die klaarmaakte in een nieuw pannetje uit aardewerk.

Van een buurvrouw vernam ik dat tegen bedwateren een gebraden …. muis werd gegeven!

Gerechten

1. Bij de bakker haalden we de ovenkoek en de follaards.

2. Met de kermis hadden we de lekkere paptaart (licht gebruind met een heet strijkijzer)

3. Op Allerheiligen werd bij grootmoeder ‘Engeltjespap’ gemaakt (een zoete kreem). Eerst moesten wij bidden zolang de klokken luidden; dan pas kregen we ons bord gevuld.

4. Met nieuwjaar hadden we steeds onze voorraad « strienen » door tante gebakken.

5 Ik herinner me nog een ‘zomers’ dessert: ‘kreemoluje’: ,men liet rauwe karnemelk dikken, goot ze dan door een neteldoek; het ‘dik’ werd vermengd met eierdooiers en suiker; het gerecht werd fris opgediend.

Spreuken en volksgezegden (die vernam ik van een oude groottante)
+ Aolvoed = tot de feite (tot straks)
+ Geeft de boffer e brood, de klager en e geen nood
+ A je van ezel peird bedriegt, je ziet een droef beestje om te smieten.
+ Krauwt den ezel onder z’n steert, je goa z’n kruetels èn.
+ ’t Is effen liek Ste Pieters’ voorbroek (= heel effen)
+ Ieder geneijege ( = guinée) brengt z’n gierigheid mei.
+ Je zegt hamesteirt voor klinkebelle (= ’t een voor ’t ander)
+ Het hooi loopt achter de vorke (een meisje loopt een jongen achterna)
+ Iedel schapraai maken dulle bagijnen
+ De kiete komt uut (= watertanden)
+ Katievig (= triestig)
+ Koekepoere (= plaaster met lijnzaadmeel : koorts)
+ Kniezen (= plagen)
+ ’t Es è koe gebeugeld en ze wèt nie in vuk voor stol (ze kent er het fijne niet van)
+ Ze zoen van je achterste een kambeuze moaken (= misbruik van iemand maken)

–

Uit ‘Die Chronycke bachten de kupe’