Anno 1144. Dit jaer was wederom zeer rampspoedig door de menigvuldige regens, dog meest door de storm-winden, die veel gebouwen en boomen omwierpen en in geheel Vlaenderen de veld-vrugten neder sloegen. Den regen belette ook de graenen voor de maend september tot rypdom te komen, ’t welk het gebrek die men reeds had van levens-middelen, nog verdobbelde; zoo dat den hongers-nood meer en meer toenam, en dat men aengeteekend vind dat de gonne die tot alsdan de noodlydende hadden konnen ter hulpe komen, zelfs bystand moesten zoeken.
Anno 1146. In dit en in het volgende jaer praemde den hongersnood onze landen nog zeer streng. De witte tarwe konde men schier koopen tot twintig schellingen den avot. Den rogge gold tot thien schellingen. De geestelyke predikten om het volk tot boetveirdigheyd aen te wakkeren. Verscheyde menschen, daer door beweegd, naemen de kruysvaerd aen, die den H. Bernardus met overgrooten iver in Vrankryk verkondigde. Den 27 October, zynde eenen zondag, wierd ’t volk alhier met eenen grooten schrik bevangen, door eenen centralen eclips, die van ontrent den middag tot ontrent den avond duerde, en de zonne zeer bloedverwig dede schynen en eene nare duysternisse veroorzaekte.
Anno 1148. In den voor-zomer van dit jaer hadde men geduerende vier naervolgende dagen geweldige storm-winden uyt den noorden, gevolgt door eene schrikkelyk onweder, waer door groote schaede veroorzaekt wierd. In 1150 was de winter zoo fel dat de zee tot zeer verre van ’t strand bevroos, en dat de vogelen dood uyt de locht vielen. Den meerderen deel der honing-byen wierden uytgeroeyt; peerden en koeyen bevroozen op de stallen, en vele menschen door de bytende koude bevangen, vielen dood op de straeten. Alle het voeder voor de beesten en ’t meerder deel der veld-vrugten wierd door dien vorst vernietigd, ’t welk eene algemeene dierte veroorzaekte. Men bevind dat tot Brugge de tarwe verkogt wierd tot dertig schellingen de maete, ’t gonne alsdan eenen geheelen rykdom gerekend wierd.
Anno 1151. bleef het weder zeer koud en regenagtig en den hongersnood swaer; den oogst was zeer laet. Vele menschen stierven door gebrek en door de daer uyt gesprotene ziekten.
Anno 1153. Eene grouwelyken hagel bragt veel schaede toe aen de aerd-gewassen, daer-en-boven was het zulk eenen heeten zomer, dat geheele boschagien daer door verdorden. Een jaer later had men wederom eene volle-zon-verduystering, ook veel onweder van donder, blixem, haegel, en dusdaenige plas-regens, dat men van diergelyke noyt gehoort heeft.
Anno 1157. Men wierd dan ook geplaegt door eenen dorren en droogen zomer met daer uytgesprotene besmettelyke ziekten, te meer om dat in ’t naer-jaer langduerige regens vielen, die al ’t gezaeyde bedierven. Op den 5 september wierden door de weder-kaetsing der straelen op zommige wolken, als dry zonnen in de log gezien. ’t Volgende jaer bleeven de besmettelyke ziekten nog voorts dueren.
Anno 1159. Den 16 february onstond er alhier eenen storm die, huysen en boomen ter neder smeet, het water wies dier door in Vlaenderen zoo hoog, dat’er verscheyde menschen en beesten verdronken. Ondertusschen wierd men met grooten hongers-nood geplaegt: het bier-brouwen wierd verboden, en door een bevel moesten alle de honden gedood worden, om dat het brood die zy verslonden aen de menschen zeer noodig was.
Anno 1165. In dit jaer was’er nog eene groote dierte en hongersnood, die nog eenige jaeren deurde. Ten jaere 1167 was’er in zommige plaetsen zoo eenen overvloedigen wynougst, dat’er eenige hun kalk mede besloegen. Op den 9 november 1170, zynde den dag van ’t overlyden van Baudewyn, graeve van Henegouwe, heeft men alhier eenen fellen storm-wind onderstaen, die alom groote schaede veroorzaekt heeft.
Anno 1173. Den winter was dit jaer zoo zagt, dat de boomen en gewassen bloeyden voor den lente-tyd, en men vind aengeteekend, dat de vogels op zommige plaetsen in february reeds eyers hadden, dog daer naer heerschten vele ziekten, waer door veele menschen stierven. In de maend december veroorzaekten de koude en het ongestaedig weder eene slegte zoort van vallingen vermengt met kwaeden hoest, die nog eene menigte menschen nae ’t graf sleepte: ’t overig van den winter was zeer straf, dog byna zonder sneew.
Anno 1175. In dezen zomer wierden de veldvrugten door de menigvuldige regens zeer beschaedigt en den ougst veragterd. Ontrent kerstdag viel’er wederom zoo veel water, dat de Leye onvoorziens ’s nagts zoo hoog opswol, dat sy alle de leege landen overstroomde, waer door veel menschen en vee verdronken, veel meuren en gebouwen omgesmeten en eene menigte van goederen weggespoelt wierden. Daer naer is’er eenen grooten hongersnood gerezen, en waer ’t dat eenige edellieden en de oversten der abdyen door mildaedige uytdeelinge van brood aen de noodlydende niet ter hulp gekomen hadden, een groot getal van volk zoude van gebrek vergaen hebben; dog dit wierd ’t volgende jaer door eenen overvloedigen ougst vergoed.
Anno 1177. Dien zomer was buytengewoonelyk heet en droog, dog zeer vrugtbaer in graenen. Geduerende den herft heeft men onophoudelyk regen gehad, die alle de druyven bedierf, waer door eenen ongezonden wyn voorts kwam, die in Vlaenderen veel volk wegsleepte. Den winter was ook van den beginne af zeer slegt door de groote vogtigheyd en felle winden, byzonderlyk geduerende den nagt van den 29 november, wanneer eenen zuyd-westerschen orkaen groote schaede veroorzaekte.
Dit is een fragment uit Boek 2 van De Kronieken van de Westhoek
