Trekt ze maar è k’è tegen je gilé

Goede raad is goud waard.

Iedereen is overtuigd dat hij raad kan geven, maar niet altijd overtuigd dat hij raad moet aanvaarden.

Leen nooit iets bij uw buurman, want:

‘Lêenen is scha of schande’
‘Je ku gin peerd te lope beslaan’ – Alles dient op tijd en stond te gebeuren.

Een uitnodiging:
‘Kom mo binnen, je moe d’hier nie werken’.

Wanneer gezeurd wordt over het regenweder, wordt opbeurend gezegd:
‘Je moe doen lik in Brugge, loaten regen’.

Een raad om van het leven te genieten:
‘Achter ’n uus zièn ’t ollemale kletsekoppen’.
‘We gaan da wel arrangéeren mi è kluutche fieggen’ – Deze zaak komt in ’t reine zonder grote middelen te gebruiken.

”t Go nog tegen je kop waaien’ – Het zal je niet meevallen.
‘E goe verstaander è mór één woord nóodieg’ – Eén woord volstaat om hem op de hoogte te brengen.
”d Er ziè’n nog katches die me(l)k meugen’ – Anderen willen ook wel eens van een buitenkansje profiteren.

Een raad om zich niet met andermans zaken te bemoeien:
‘J’è d’in ze rapen èscheten’.
‘Je moe’j niet loaten ofdrogen’ – Zorg aan de winnende hand te blijven.
‘Oed j’è k’è kècherechte’, vraagt de kleermaker aan een ongedurige klant.
‘Je moe ’ter nie mi leuren’ – Je mag een goed mens niet teleurstellen.

Wie overtuigd tijd in overvloed te hebben wordt gewaarschuwd:
‘Tied genoeg komt ook te loate’.
‘Ego d’in gin twi grachten te goare lopen’ – Hij beseft wel wat hij doet.

Vraag: ‘Wat moet ik uitrichten?’
Antwoord: ‘ ’t Plafong van de mar(k)t gon witten’.

Wees van ’s morgens vroeg niet blijgezind, want:
”t Zoe kunnen tegen je kop woaien’.

‘Je moe niet wied gapen’ – Gezegde dat tijdens de marktdag vaak is te horen wanneer een klant naar de prijs van de uitgestalde waar vraagt.

Wie Engels wil spreken doet dat liefst:
‘Mi è ’n heête patat’ in ze moend’.

Weet je hoe een gebroken vaas dient gelijmd?
‘Mi nuchter spuug van s’navends’.

Een bedeesde jonge man die zijn meisje voorstelt, wordt aangemoedigd;
‘Trekt ze maar è k’è tegen je gilé’.

Wie een onherstelbare fout beging, krijgt te horen:
‘ ‘j Hadde bet’re in je broek èdoan, mi uut te kuschen was je streke’.

Een voorspelling:
‘Me gat jukt, de butter goat ofsloan’.

‘Je moe ’ter van profiteeren binst dat de prochesse passeert.’ – Van een geschikte gelegenheid gebruik maken.

‘E kriegt ze zaliegheid’ – Hij wordt streng berispt.

Een gulden raad:
‘Nieten zeggen is zwieggen’.

Raadsel: Hoe kan vermeden worden bij het timmeren op de vingers te kloppen ?
Oplossing: ‘De ’n hamere mije twi handen vastoedden’.

Verwittiging voor iemand die onbeleefd staat te geeuwen:
‘Pas op, je moend go scheuren’.

Een aanmoediging om voet bij stek te houden:
‘Je moe ‘jan ’t gas oedden’.
Variant: ‘Je moe d’oetvast oedden’.

‘Da go gin schole zîe’n ! ‘ – Dat zal niet gebeuren ! Beklaag je nooit na een avondje uit of je krijgt te horen:

‘E kerremes’ is è gêeselieng weerd’,
‘Smêer mo je kietten in’. – Hou je klaar voor een te leveren prestatie.

Wie met zijn tijd geen weg weet, hoeft niet lang op raad te wachten:
‘Speelt mi je têenen vo ’t gemak van je ’n hielen’.

‘Je moe tusschen de druppels lopen’, wordt gezegd tot iemand die bevreesd is natgeregend te worden.

Een geruststellende belofte:
‘Je meugt op je twi ooren slapen’.

Wie vergeetachtig van aard is krijgt de raad:
‘Stikt è spel’in je ’n oeren’.
Variant: ‘Makt è knoop in je neusdoek’.

‘ ‘k Gon d’er nog è kè op slapen’ – Ik zal er eens over nadenken.

Bij het openlaten van een deur, vraagt men:
‘Zie je gewend van no de kerke te gaan, tè ?’

Wie over de tocht klaagt bij een openstaande deur of venster en uitroept:
‘Trekt hier’, krijgt kordaat het wederwoord te verteren:
”t Is van d’n trek da’j moe leven’.

Wanneer iemand naar geen goede raad wil luisteren, wordt ontmoedigd gezegd:
‘Doe je gedacht, je go tien jaar langer leven’.

Een afgewezen huwelijkspretendent krijgt de schalkse raad:
‘Pas op, an je ’n herte zîe’j ee(r)st dood’,

Om een misverstand te vergoelijken zegt men:
”t Zîe’n meêr menschen die missen of hennen die pissen’.

Een gunstvraag wordt afgewimpeld:
‘Vragen is vrie, Mo ’t riffuzêeren is ’ter bie’.

Wie met jeuk geplaagd zit, krijgt de raad:
”t Stoa geschreven en gedrukt da ‘j moe schartel’n woa da ’t jukt’.

Antwoord op een bevel:
‘Moeten is dwang en kriesschen is kiendergezang’.

–

Uit ‘Snippers uit de Veurnse volksmond’ van Albert Dawyndt (1982)